Şavşat Yöresinden Derlenen Maniler

Erdoğan Kara

Boğaziçi Üniversitesi

Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü (1990)

Şavşat (Artvin) yöresinden derlediğim maniler yöre folklorunu araştıranların üzerinde en çok çalıştıkları konulardan biridir. Ancak hepsi de bu çalışma gibi büyük eksiklerle doludur. Bu çalışmada kafiye düzeninin bozulmaması için kelimelerin “yöresel söylemi” esas alındı. Gerekli yerlere dipnotlar  düşüldü.  Manilerin sıralamasında değerli hocamız Prof. Dr. L. Sami Akalın’ın kullandığı yöntem kullanılarak manilerin üçüncü dizeleri sıralamada esas alındı.

NOTLAR


[1]ağlamiyem: ağlamayayım

[2]gözyaşım: gözyaşımı

[3]hama: hemen

[4]peginden: sırtından

[5]kırcıl: kır (beyaz) renkli

[6]görem: göreyim

[7]mehle: mahalle

[8]yatem: yatayım

[9]den den: tane tane

[10]atem: atayım

[11]tutem: tutayım

[12]kavuşem: kavuşayım

[13]şivan düşe: perişanlık düşe

[14]uzadem: uzadayım

[15]gözedem: gözeteyim, bekleyeyim

[16]benzedem: benzedeyim

[17]bezedim: süsledim

[18]bıldır: geçen yıl

[19]bileydim: bilseydim

[20]çağı geç-: yaşı geçmek

[21]bir de: bir daha

[22]sağalır: sağ olur

[23]pıtırak: çimli, sulu

[24]oturak: oturalım

[25]kurtulak: kurtulalım

[26]yatem: yatayım

[27]kordonun: kordonunu

[28]kınarsız: kınarsınız

[29]çıkak: çıkalım

[30]konuşak: konuşalım

[31]hıbal: duvarda taşların arasına konulan küçük taşlar

[32]kalacılar: kale bekleyenler

[33]kanat vur-: kanat çırpmak

[34]alem: alayım

[35]tezden: erkenden

[36]benle: benimle

[37]görende: gördüğümde

[38]barışak: barışalım

[39]meni: mani

[40]konuşak: konuşalım

[41]görüşek: görüşelim

[42]gerçeklendi: gerçekleşti

[43]gidişen: gidişene

olem: olayım

[44]dağlarsız: dağlarsınız

[45]bağlarsız: bağlarsınız

[46]ağlarsız: ağlarsınız

[47]olem: olayım

[48]burda: burada

[49]ısıtmam: sıtmam

[50]kurul-: gururlanmak

[51]süreydim: sürseydim

[52]bakaydım: baksaydım

[53]diyem: diyeyim

[54]ölem çıhem içizden: ölüp içinizden çıkayım

[55]ufaklar: ufalar

[56]haburadan: aha buradan

[57]çor de-: çor ye demek

[58]eşidem: işiteyim

[59]atem: atayım

[60]tutem: tutayım

[61]kavuşem: kavuşayım

[62]sevdiynen: sevdiği ile

[63]çerma: çermik

[64]herg et-: bostanı ekim işine hazırlamak

[65]kaçah: kaçalım

[66]köylük: köysü, köylü

[67]tutaydım: tutsaydım

[68]çıkaydım: çıksaydım

[69]giyem: giyeyim

[70]yazaydı: gelecek yazdaydı

[71]kocalandı: kocaldı, ihtiyarladı

[72]anaç: ana gibi olan, olgun

[73]cehteyle: çabala

[74]kurtulam: kurtulayım

[75]arazdan: aranızdan

_________________________________________________________________________________________

Erdoğan KARA